Việt Nam ở đâu giữa bối cảnh ảm đạm của thị trường mỹ phẩm toàn cầu 2020?
Sức mua của thị trường mỹ phẩm Việt Nam
Khi so sánh với thị trường toàn cầu, khu vực Châu Á Thái Bình Dương là nơi chiếm tỉ trọng lớn nhất trong biểu đồ tăng trưởng của mảng làm mỹ phẩm - làm đẹp. Các nhà phân tích đã dự đoán quy mô tiêu dùng mỹ phẩm của khu vực này có thể chạm đến cho số 127 triệu USD trong năm 2020. Góp phần làm nên ánh hào quang đầy ấn tượng đó, Việt Nam cũng đã và đang sở hữu rất nhiều con số đáng nể khiến các chuyên gia bất ngờ khi vượt qua mặt nhiều ông lớn như Thái Lan, Singapore trong khu vực.
Do nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng cao, lượng nhập khẩu mỹ phẩm của Việt Nam đã tăng hơn gấp đôi chỉ trong vòng chưa tới 10 năm. Trang thống kê statin.com chỉ ra rằng số lượng nhập khẩu mỹ phẩm vào Việt Nam đã tăng lên từ khoảng 355 triệu USD trong năm 2010 lên đến hơn 790 triệu USD năm 2018. Trong đó, nước hoa, sản phẩm trang điểm và sản phẩm chăm sóc da là những mặt hàng dẫn đầu. Ngoài ra, theo trang Cosmetics Design Asia, chỉ tính riêng kênh bán hàng trực tuyến, mức tăng trưởng đã đạt khoảng 80%. Thị trường mỹ phẩm Việt Nam hiện tại được ước tính trị giá khoảng 2,35 tỷ USD.
Điều này chứng tỏ rằng tuy doanh số tiêu thụ mỹ phẩm có sụt giảm cho người dân thắt chặt chi tiêu hơn nhưng “hiệu ứng son môi" vẫn hoạt động hiệu quả trong suốt những tháng giãn cách và hậu giãn cách xã hội tại Việt Nam. Ngoài ra, sự vào cuộc ráo riết của chính phủ nhằm kiểm soát và khống chế diễn biến lây lan của đại dịch trong nước đã giúp Việt Nam sớm ổn định cuộc sống và vận hành lại thị trường từ quý III của năm. Các thương hiệu đã có những chính sách kích cầu rầm rộ trong ngày trở lại cũng như với người tiêu dùng Việt (đặc biệt là tầng lớp thị thành) vẫn giữ nhu cầu chi tiêu nhất định với mặt hàng mỹ phẩm. Những yếu tố ấy đã làm nên bảng thống kê cuối năm đầy ấn tượng, giúp Việt Nam trở thành một trong những thị trường chăm sóc cá nhân và làm đẹp có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á ngay cả trong giai đoạn khó khăn bởi đại dịch.
Ai đang chiếm lĩnh thị trường?
Không có gì ngạc nhiên khi các thương hiệu quốc tế vẫn đang chiếm ngôi đầu bảng trong thống kê tiêu dùng mỹ phẩm trong nước. Các thương hiệu làm đẹp được ưa chuộng trong năm qua bao gồm thương hiệu Pond's của Unilever, Nivea của Đức và thương hiệu Acnes. Trong bảng xếp hạng, Acnes là thương hiệu nội địa duy nhất lọt vào danh sách. Điều này cho thấy các thương hiệu Việt vẫn còn thiếu sức hút so với các thương hiệu lớn nước ngoài như The Face Shop, L'Oréal, Shiseido hay Laneige.
Trong phân khúc mỹ phẩm, những cái như Ofélia, Lemonade hay Loulou Cosmetics mặc dù đang chiếm sóng trên truyền thông với người dùng trẻ tuổi nhưng vẫn chưa tạo được sức nặng chia sẻ lợi nhuận trên thị trường khi đặt lên cùng bàn cân với các thương hiệu quốc tế. Còn riêng với phân khúc chăm sóc da, chăm sóc tóc và chăm sóc sức khỏe cá nhân thì đây vẫn đang là sân chơi của các thương hiệu quốc tế. Với sự độc quyền của các thương hiệu nước ngoài, ngành làm đẹp Việt Nam để lại thách thức lớn cho các thương hiệu nội địa trong việc thâm nhập thành công vào vùng trời này. Ngoài ra, việc thay đổi hành vi tiêu dùng cũng tạo nên sức ép về đổi mới công nghệ đòi hỏi khả năng thích ứng của các doanh nghiệp Việt Nam nếu không muốn đánh mất miếng bánh tiềm năng này vào tay các nhà tư bản nước ngoài.
Thương mại điện tử khiến Việt Nam trở thành thị trường mỹ phẩm béo bở
Cuộc khảo sát của Q&Me đã chỉ ra rằng hoạt động mua sắm mỹ phẩm trực tuyến đang tăng lên không ngừng tại thị trường Việt Nam. Hiện 57% người dùng mỹ phẩm mua sắm trên các kênh bán hàng trực tuyến và 72% trong số họ “chốt đơn" trên các trang mạng xã hội. Trong số các trang thương mại điện tử, Shopee là sự lựa chọn phổ biến nhất và Facebook là trang xã hội hàng đầu cho việc quảng bá lẫn mua bán cho các mặt hàng thời trang - mỹ phẩm.
Nhất là, dưới tác động của đại dịch khiến nhiều cửa hàng phải tạm thời đóng cửa, đã có nhiều thương hiệu nước ngoài đã nhảy vào cuộc chiến bán hàng trên các nền tảng trực tuyến hiện có trong năm nay. Chưa có khoảng thời gian nào mà các gian hàng chính hãng LazMall được “khai trương" rầm rộ như 2020, khi các tên tuổi lớn như Esteé Lauder, M.A.C Cosmetics, Clinique, Shu Uemura hay thậm chí Innisfree và Laneige đồng loạt sở hữu cho mình những kênh bán hàng trực tuyến. Đây là giải pháp giúp các thương hiệu tháo gỡ tình trạng bế tắc về mặt doanh thu mà đại dịch gây ra vào quý 2 đầu năm, khi đợt giãn cách xã hội diễn ra trên phạm vi cả nước. Kể từ đó, đã có nhiều sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các thương hiệu trong việc sử dụng kênh bán hàng này. Các chương trình kích cầu lớn diễn ra trong thời gian vừa qua (như các đợt sale 10/10, 11/11 hay Black Friday), nền tảng trực tuyến đều được các thương hiệu tận dụng tối đa thay cho hình thức áp dụng khi mua hàng tại cửa hàng như trước đây. Khi người tiêu dùng, đặc biệt là những người mua trẻ ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, đang chuyển sang sử dụng thương mại điện tử không chỉ cho việc mua sắm bán lẻ nói chung mà còn cho các nhu cầu làm đẹp nói riêng, việc chuyển hướng này của các thương hiệu không nghi ngờ đã tạo một lực đẩy rất lớn cho thị trường Việt Nam phát triển.
Sự lớn mạnh của tầng lớp trung lưu
Thị trường Mỹ phẩm Việt Nam đang được thúc đẩy bởi tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và mức thu nhập tăng vọt tại của người dân. Statista.com đã thống kê được số hộ gia đình có bình quân đầu người từ 5.000 đến 15.000 USD chiếm 34% tổng dân số Việt Nam và ước tính đạt 49% vào năm 2030. Khi tầng lớp trung lưu phất triển mạnh đi kèm với tốc độ đô thị hóa, nhu cầu tiêu dùng mỹ phẩm của cả nước sẽ nhanh chóng gia tăng. Khi người dân không những có nhu cầu lẫn yêu cần cao hơn trong việc chăm sóc bản thân và làm đẹp, thị trường sẽ có cơ hội mở cửa chào đón nhiều thương hiệu góp mặt, đa dạng hơn các phân khúc, từ đó tạo nên sức hút với các nhà đầu tư.
Ngoài ra, sự gia tăng thâm nhập internet ở Việt Nam cùng với sự phát triển của nền kinh tế sẽ tạo bệ phóng tốt cho các nền tảng thương mại điện tử phát triển. Không những vậy, với sự góp mặt ngày càng tăng của các thương hiệu bán lẻ trên thị trường, Việt Nam hứa hẹn sẽ có nhiều cuộc đột phá mới, thúc đẩy thị trường mỹ phẩm Việt Nam đạt được nhiều thành tựu mới trong những năm tiếp theo.