Tưởng đúng mà sai: Thành phần tự nhiên không phải luôn thân thiện với môi trường
Khi “hoàn toàn tự nhiên" nằm ở vạch xuất phát
Nếu cần đặt tên, tôi xin gọi đây là một trào lưu làm đẹp được ra đời dưới sự thôi thúc không ngừng nghỉ của nỗi trăn trở mà người dùng thế hệ mới dành cho môi trường. Công nghiệp mỹ phẩm - ngành được sinh ra vốn để tôn vinh cái đẹp nhưng lại góp phần khiến hành tình này trở nên xấu xí đi bởi lượng rác thải khổng lồ từ các chai lọ nhựa hay quá trình sản xuất lạm dụng một số chất hóa học không an toàn cho sức khỏe. Vì thế, sau vài thập niên sống trong mộng mị của làn phấn son phù phiếm, người dùng thế hệ G và thế hệ Z thực hiện cú lội ngược dòng ngoạn mục tìm về với thiên nhiên, phù thịnh những sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên để làm chậm đi những ảnh hưởng tiêu cực của thời đại công nghiệp hóa.
Không những vậy, việc quay về với thiên nhiên cũng là chuyển động thuận chiều dòng chảy khi con người ta đã dần nhận ra đâu mới là giá trị thật trong cuộc sống. Nỗi ám ảnh về khái niệm “hoàn toàn thiên nhiên" là cách mà con người hiện đại tìm lời giải cho việc loại bỏ những “độc tố" (cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng) ra khỏi cuộc sống, cũng như trực tiếp thừa nhận mối quan hệ sống còn giữa con người và thiên nhiên (vốn đã từng bị lãng quên trong một thời gian dài).
Điều gì khiến cụm từ “hoàn toàn tự nhiên" trở nên thiếu tính bền vững?
Không ai có thể phủ định tính hiệu quả cũng như độ an toàn của những sản phẩm được làm từ thành phần thiên nhiên. Thế nhưng, nếu chỉ nhìn nhãn dán mà bắt nội dung thì con đường dẫn tới việc trở thành một người tiêu dùng có trách nhiệm của bạn hãy còn xa lắm. Bởi vì, dù có quay về với thiên nhiên hay tiến lên những kỹ thuật mới thì bản chất của ngành công nghiệp mỹ phẩm vẫn luôn là xa xỉ và phù phiếm. Mọi điều bạn thấy, mọi thứ bạn dùng đều đã được “đẹp hóa" một cách khéo léo để câu chuyện kể ra luôn truyền cảm nhất có thể.
Do đó, để không vui quá sớm trước một thực tại hãy còn chưa vững vàng, tôi sẽ kể bạn nghe một câu chuyện hậu trường khác đằng sau thông điệp làm đẹp đầy ý nghĩa của các sản phẩm chiết xuất từ thiên nhiên. Làm đẹp bằng các nguyên liệu thiên nhiên không hề xấu, chỉ là việc khai thác những nguyên liệu ấy hãy còn nhiều bất cập, thậm chí gây phương hại cho mục đích cao cả ban đầu của nó. Đầu tiên, tài nguyên Trái Đất vẫn luôn hữu hạn và việc khai thác ồ ạt mà không đi kèm với các biện pháp bảo tồn, phát triển thì chỉ càng làm trầm trọng hóa sự kiệt quệ hiện có. Không những vậy, việc tiến hành gieo trồng và thu hái một loại thực vật quý hiếm có thể làm tăng nguy cơ phá vỡ một hệ sinh thái mỏng manh, chưa kể đến việc tạo ra rủi ro an toàn cho những người thu hoạch chúng. Đây chính là trường hợp của lê gai ở Arizona hoặc Moroccan, vani ở Madagascar và nhũ hương ở Somalia. Những thực vật này tuy có giá trị thương mại lẫn giá trị làm đẹp cao nhưng lại luôn tiềm ẩn những mối đe dọa cho môi trường cũng như nguy hiểm cho người thu hoạch nếu không được đầu tư kỹ càng và bền vững.
Đây là lý do tại sao một số thương hiệu đã lựa chọn sử dụng công nghệ sinh học để tạo ra các hợp chất “bắt chước” các thành phần tự nhiên này. Vì trong một số trường hợp, chúng là giải pháp an toàn và bền vững cho cả người dùng lẫn môi trường. Do đó, chúng ta cũng nên có cái nhìn đúng đắn hơn về các thành phần được tổng hợp trong phòng thí nghiệm. Không phải tất cả những gì "nhân tạo" cũng đều không tốt như nhiều người vẫn nghĩ. Ngược lại, ngành hóa học hữu cơ đã có thể phát triển ra nhiều hợp chất chẳng những có phân tử giống hệt như trong tự nhiên mà thậm chí còn cho chúng một môi trường ổn định để phát huy hết công dụng của mình.
Tiêu dùng có ý thức không đòi hỏi sự cầu toàn
Bạn không cần biến bản thân mình trở thành một người cực đoan trong việc theo đuổi hành trình làm đẹp bền vững bằng cách chỉ sử dụng những sản phẩm organic thay cho các sản phẩm được sản xuất công nghiệp. Vì nó sẽ khiến bạn trở nên mệt mỏi và bận rộn trong việc đầu tư chăm sóc bản thân mà chưa chắc đem lại hiệu quả làm đẹp lẫn bảo vệ môi trường mà bạn mong muốn.
Thay vào đó, bạn có thể làm một người tiêu dùng thông minh bằng cách đọc và hiểu những gì ghi trên nhãn mác của các sản phẩm bạn dùng và chỉ trao khoảng lương của bạn cho những thương hiệu minh bạch trong sản xuất và trao quyền cho bạn đưa ra những lựa chọn có ý thức hơn mà không bao giờ là cảm giác tội lỗi sau mỗi lần mua hàng.
